Szkic 50-lecia dziejów szkoły

ZMIANY ORGANIZACYJNE

I ROZWÓJ BAZY MATERIALNEJ SZKOŁY

         1 maja 1945 roku rozpoczęto naukę w Szkole Podstawowej w Zawadzkiem znajdującej się w budynku byłego niemieckiego gimnazjum (obecnie Publiczne Gimnazjum Nr 1), kierowanej przez Władysława Oczkowicza. Jednak z uwagi na konieczność otwarcia polskiego gimnazjum, szkoła podstawowa pod koniec czerwca 1945 r. została przeniesiona do budynku dawnej niemieckiej szkoły podstawowej znajdującej się przy ul. Lublinieckiej (naprzeciw kościoła). Stary budynek z 1886 r. nie odpowiadał współczesnym wymogom pedagogiki i dydaktyki. Ponadto mury szkoły nie wytrzymywały wstrząsów kilkunastotonowych młotów kuźniczych, pracujących tuż za ścianą w hucie przez 24 godziny na dobę, ani ciężaru 600-800 dzieci. Z początkiem lat pięćdziesiątych ostatecznie pękła jedna ściana od fundamentu do dachu. Zaistniała konieczność wybudowania nowej i znacznie większej szkoły.

W 1951 r. kierownikiem szkoły podstawowej zostaje Wilhelmina Smereczańska.

 W maju 1953 r., delegacja w składzie: przewodniczącej GRN Zofii Cembrzyńskiej, przewodniczącego Rady Zakładowej Huty w Zawadzkiem Karola Lachety i  przewodniczącego Związku Nauczycielstwa Polskiego Jerzego Lubosa  udała się do Przewodniczącego Rady Państwa Aleksandra Zawadzkiego. Jeszcze tego samego roku w lipcu wykonano pomiary i wykopy na dwuhektarowej parceli przy ulicy Opolskiej, miejscu znacznie oddalonym od huty. Zaczęto zwozić materiał budowlany, sprowadzono inżynierów i majstrów. Budowa szła w szybkim tempie. 25 listopada 1954 r. przekazano do użytku szkoły podstawowej nowy, dwupiętrowy, trzynastoizbowy budynek szkolny, z trzema pracowniami, świetlicą i salą gimnastyczną. Natomiast uroczyste otwarcie szkoły nastąpiło 26 listopada 1954 r. i było to wielkie wydarzenie w dziejach miasta. Naukę rozpoczęło w tym budynku prawie 500 uczniów i uczyło 14 nauczycieli.

                W roku 1956 kierownictwo szkoły ponownie obejmuje Władysław Oczkowicz. Wraz z gwałtownym rozwojem huty, Zawadzkie rozbudowuje się. Powstają nowe osiedla mieszkaniowe, przybywa ludności i dzieci. W 1962 r. osada Zawadzkie uzyskuje prawa miejskie. W latach 60-tych kiedy do szkoły uczęszczało ponad 1000 uczniów, budynek okazał się za ciasny, nauka odbywała się na trzy zmiany. Ostatecznie w 1966 r. otwarto w budynku policealnym drugą szkołę podstawową. Od tego momentu do 1999 r. w Zawadzkiem funkcjonowały dwie szkoły podstawowe. Zaraz po podziale szkół, w budynku SP Nr1 przy ul. Opolskiej 47 było zdecydowanie więcej miejsca, ale wcale nie było lepiej, bo pomocy dydaktycznych było tylko tyle, że mieściły się w jednym małym pomieszczeniu.

W 1967 r. szkoła liczyła 535 uczniów,14 oddziałów i 18 sił nauczycielskich. Od tego roku następuje intensywny rozwój placówki. Szkoła przeszła na bardziej nowoczesny system nauczania w klasopracowniach. Przez to poprawiły się znacznie warunki korzystania na lekcjach z pomocy naukowych, które znajdują się odtąd w bezpośrednim zasięgu nauczyciela każdego przedmiotu (dotychczas nauczyciel na każdą lekcję przechodził do innej klasy i nosił z sobą pomoce dydaktyczne). Dnia 27.03.1968 r. odbyła się wielka uroczystość nadania szkole imienia Karola Świerczewskiego. Szkoła otrzymała sztandar ufundowany przez załogę Huty.

                Stan posiadanych zasobów pomocy dydaktycznych zwiększał się systematycznie przez wszystkie lata. Zaczynając od drobnych narzędzi, przyborów, książek, obrazów, przeźroczy szkoła dochodziła z wolna do pomocy audiowizualnych i nowoczesnego sprzętu. W dzisiejszych czasach pracownie zajęć edukacyjnych są dobrze wyposażone w pomoce naukowe. Obecnie szkoła posiada: telewizory kolorowe, radiomagnetofony, rzutniki pisma, magnetowidy, odtwarzacz DVD, komputery, projektor komputerowy, kamerę, kserokopiarki, drukarki, aparaty fotograficzne, sprzęt muzyczny i nagłaśniający, sprzęt turystyczny-namioty i wiele innych pomocy dydaktycznych do nauki poszczególnych zajęć.

                Rozwój bazy materialnej to nie tylko zagospodarowanie pracowni przedmiotowych. W budynku szkolnym i jego otoczeniu dokonało się przez te wszystkie lata wiele korzystnych przeobrażeń. Wykonano ogrodzenie wokół szkoły, posadzono żywopłoty i drzewa. W 1962 r. w czynie społecznym urządzono boiska sportowe, jesienią 1973 r. założono park szkolny, a boiska pokryto asfaltem. W 1970 r. dokonano większego remontu szkoły: wymiana elewacji zewnętrznej i odgromowej

                W latach 1972 – 1975 dyrektorem szkoły był Jerzy Piechula. W latach1975 –1986 r.  szkoła  nasza była  Zbiorczą Szkołą Gminną, a funkcje dyrektorów pełnili kolejno: przez 6 lat mgr Halina Kunicka-Rogalska i następnie przez 5 lat mgr Józef Mirowski.

Od 1976 r. wdrażano nowy program szkolnictwa tzw.10-latkę. W szkole wprowadzono system pracy wychowawczej w trzech grupach wiekowych, którym nadano odpowiednio nazwy: grupa najmłodsza kl. I-III –„ Pracowite Skrzaty”, kl. IV-V -„Poszukiwacze skarbów” i grupa najstarsza kl. VI-VIII – „Żacy”. Powadzi się także, klasy z poszerzonym programem wychowania fizycznego.

                Z początkiem lat 80-tych wyposażono szkołę w szafy ubraniowe dla uczniów, które zastępują z powodzeniem do dnia dzisiejszego szatnie. Wykonano także gabloty na prezentację prac i osiągnięć uczniów oraz sukcesywnie doposażano pracownie w nowe pomoce dydaktyczne, sprzęt i meble. Na terenie szkolnym wyodrębniono działkę i utworzono ogródek, na którym uczniowie odbywali praktyki w ramach zajęć technicznych. Po paru latach zrezygnowano z działki, gdyż położenie jej w pobliżu topoli rosnących przy ogrodzeniu szkoły powodowało, iż siane tam warzywa rosły bardzo słabo oraz wycofano z programu konieczność odbywania praktyk uczniowskich. W 1985 roku następuje  zmiana nazwy ze  Zbiorczej Szkoły Gminnej  na Szkołę Podstawową Nr 1 im. Karola Świerczewskiego.

                W roku 1986 nastąpiła ponownie reorganizacja oświaty – powstał w naszej szkole gminny inspektorat oświaty. Dyrektorem szkoły zostaje mgr Janina Sklorz dotychczasowy zastępca, która sprawuje tę funkcję do 1991 roku. W 1990 roku inspektorat przeniesiono do budynku po byłym przedszkolu, a pozyskane pomieszczenia zaadaptowno systemem gospodarczym przy pomocy rodziców na pracownię techniki o specjalizacji: gospodarstwo domowe. Pracownia została wyposażona w odpowiednie meble i sprzęt, a nauczyciele w ramach zajęć praktyczno- technicznych mieli dogodne warunki do nauki dzieci w zakresie szycia i gotowania.

W styczniu 1991 roku gmina Zawadzkie jako jedna z pierwszych przejmuje szkolnictwo podstawowe i szkoła nasza staje się szkołą samorządową. W stosunku do szkoły, organem prowadzącym jest Urząd Miasta i Gminy Zawadzkie, a organem nadzorującym Kuratorium Oświaty w Opolu. Dotychczasowy zastępca dyrektora mgr Marianna Koska od 1.09.1991 r. obejmuje funkcję dyrektora szkoły. Od tego też roku szkolnego przystąpiono do realizacji programu oszczędnościowego. Sprawy administracyjne i gospodarcze prowadzi Zespół Ekonomiczno – Administracyjny Szkół działający przy Urzędzie Miasta. Działalność szkoły mocno wspomagają rodzice. Zarząd Rady Rodziców, dyrekcja i nauczyciele, w styczniu 1992 r. zorganizowali pierwsze zabawy karnawałowe dla rodziców i przyjaciół szkoły, dzięki którym szkoła otrzymała lektury do biblioteki, sprzęt sportowy, telewizory. W roku szkolnym1992/93 wprowadzono naukę języka niemieckiego jako obowiązkowego. Zakupiono pierwszą kserokopiarkę. Jesienią 1992 r. na zebraniu z rodzicami wicedyrektor Maria Andrzejewska zainicjowała pomysł odnowienia, malowania sal lekcyjnych. Pomysł został przyjęty. Farbę do malowania przekazał jeden z rodziców jako darowiznę dla szkoły. Do malowania w poszczególnych klasach włączyło się mnóstwo rodziców, którzy robili to z entuzjazmem i zaangażowaniem. W ten sposób na przełomie lat 1992 i 1993 przy pomocy sponsorów, rodziców, wychowawców klas i uczniów pomalowano wszystkie pracownie przedmiotowe. W 1993 r. organ prowadzący przeprowadził w naszej szkole duży remont w zakresie odnowienia elewacji zewnętrznej, naprawy gzymsów, wymiany dachówki i rynien. W 1994 r. szkoła została podłączona do kotłowni miejskiej, a pomieszczenia po kotłowni zaadaptowano na 2 sale lekcyjne oraz 2 pomieszczenia gospodarcze. Urządzono pracownię muzyczną i nową pracownię techniki. Zakupiono aparaturę nagłaśniającą. Przeprowadzono  remont świetlicy szkolnej-wymiana zużytego parkietu na kafelki podłogowe  i malowanie.

W 1993 r. dokonano wycinki topól rosnących wzdłuż ogrodzenia szkoły. Konary starych drzew stanowiły niebezpieczeństwo dla uczniów i osób przebywających na terenie szkolnym, poza tym płytko położone korzenie spowodowały duże zniszczenia boisk sportowych i ogrodzenia szkolnego. W miejsce ściętych drzew zasadzono nowe sadzonki drzew iglastych otrzymane od  Nadleśnictwa Zawadzkie.

Od lutego 1994 r. następuje zmiana nazwy szkoły, odstąpiono od nazwy im. Karola Świerczewskiego. W listopadzie 1994 r. uroczyście obchodzono 40-lecie szkoły.

W związku z reorganizacją szkół podstawowych z dniem 1 stycznia 1995 r. szkoła staje się samodzielną jednostką budżetową. Zostaje zlikwidowany ZEAS, a obsługę księgową przejmuje Biuro Obsługi Szkół, które zajmuje pomieszczenie w naszej szkole. Zdecydowanie zwiększa się zakres obowiązków i odpowiedzialności dyrektora.

Od 1.09.1996 r. dyrektorem wyłonionym w wyniku konkursu zostaje mgr Maria Andrzejewska, dotychczasowy zastępca, a wicedyrektorem mgr Irena  Maśniak.

Na przełomie lat 1996/1997 zrealizowano przedsięwzięcie organizacji pracowni komputerowej - dzięki wielkiemu zaangażowaniu i staraniom dyrektora, nauczycieli techniki i rodziców. Pracownia zostaje utworzona w zaadaptowanym pomieszczeniu gospodarczym. W lutym 1997 r. zakupiono 8 komputerów z oprogramowaniem z funduszy Rady Rodziców i sponsorów, a od półrocza realizowano program elementów informatyki w ramach techniki w kl.VIII i pracę koła informatycznego. Celem zabezpieczenia szkoły zamontowano alarm, wymieniono drzwi wyjściowe główne i boczne dostosowując jednocześnie do wymogów bhp. W tym roku dokonano wymiany oświetlenia z lamp żarowych na jarzeniowe w 21 salach lekcyjnych dostosowując do wymaganych norm oraz celem poprawy warunków pracy, nauki i oszczędności energii. Na wiosnę 1997 r. wykonano nową skocznię w dal i ławki przy boisku sportowym. Rada Rodziców zakupiła nową większą kserokopiarkę. W okresie XI.1997 r. do IV 1998 r. przeprowadzono „akcję” malowania okien w całej szkole, które od lat nie były odnawiane. Farby zakupiono ze środków budżetowych szkoły, a do pracy udało się namówić 107 rodziców. W roku 1998 przeprowadzono modernizację sekretariatu: zamontowano funkcjonalne meble i komputer. Wykonano nowe ogrodzenie szkoły. Dokonano wymiany oświetlenia w sali gimnastycznej. Przeprowadzono remont pracowni chemicznej i katechetycznej – zerwano stare, bardzo zniszczone parkiety, a na ich miejsce zrobiono wylewkę i położono gumolit. W tym roku zrealizowano przedsięwzięcie: urządzenie klubu uczniowskiego „Grosik”, w którym funkcjonuje sklepik szkolny. Pomieszczenie na klub uzyskano poprzez oddzielenie części korytarza  na II piętrze.

Rok 1999 był bardzo trudny, gdyż trwały intensywne prace przygotowujące do wprowadzenia reformy szkolnictwa, reformy strukturalnej i programowej. Dla naszej szkoły o tyle trudniejszy, iż w Zawadzkiem z dwóch szkół podstawowych SP Nr1 i SP Nr2 utworzono jedną Publiczną Szkołę Podstawową – umiejscowioną w budynku SP Nr1. W związku z tym, było mnóstwo pracy w zakresie organizacji 6–letniej Publicznej Szkoły Podstawowej oraz 3-letniego Publicznego Gimnazjum w Zawadzkiem. Sprawy kadrowe dotyczące przejęcia lub zatrudnienia nowych nauczycieli, rozdzielenie i przekazywanie sprzętu oraz pomocy dydaktycznych, odnawianie budynku byłej SP Nr2 na potrzeby gimnazjum to działania, które prowadziły do stworzenia jak najlepszych warunków nauki dla dzieci obu szkół.

Od 1.09.1999 r. rozpoczęło się wdrażanie reformy. Organizacja pracy szkoły podstawowej liczącej 931 uczniów, 37 oddziałów i 64 nauczycieli nie była łatwa, stąd pracę dydaktyczno-wychowawczą prowadzono w trzech grupach usytuowanych następująco: w budynku PSP–29 oddziałów, w budynku gimnazjum–6 oddziałów, w wynajętej sali budynku technikum – 2 oddziały. Większość zajęć wychowania fizycznego klas starszych odbywała się na Hali Sportowej, a religia ośmiu klas prowadzona była w salce katechetycznej przy Kościele Św. Rodziny. Opracowywano nowe programy, plany nauczania, plany dydaktyczne, regulaminy. Bardzo ważną sprawą była też integracja nowego zespołu nauczycielskiego, społeczności uczniowskiej oraz rodziców. Nowy dwuetapowy system kształcenia wprowadził w I etapie edukacyjnym obejmującym klasy I-III – kształcenie zintegrowane, natomiast w II etapie klas IV-VI – nauczanie poprzez zajęcia edukacyjne, bloki przedmiotowe i ścieżki edukacyjne. Kadra pedagogiczna intensywnie doskonaliła się w zakresie zmian wynikających z reformy oświaty. Ponieważ reforma objęła w pierwszej kolejności nauczanie początkowe i klasy IV, to zakup pomocy dydaktycznych dokonywano pod kątem nowych programów nauczania, głównie do kształcenia zintegrowanego, nauki języków obcych, przyrody i sztuki. Zakupiono komputer do księgowości oraz sporo nowej literatury pedagogicznej związanej z reformą szkolnictwa. Odnowiono sale lekcyjne na I piętrze oraz parkiet w sali gimnastycznej. Rok 2000, to dalsze wdrażanie reformy. Kontynuuje się wzbogacanie bazy materialnej, a szczególnie uzupełnia się zbiory biblioteczne o nowe lektury, książki metodyczne, podręczniki. Urządzono pracownię przyrodniczą po byłej pracowni chemicznej. Przeprowadzono konserwację dachu nad salą gimnastyczną. W tym roku zrealizowano kolejne, długo oczekiwane przedsięwzięcie: organizacja zielonej sali gimnastycznej - ścieżki zdrowia dla dzieci i młodzieży służącej do realizacji zajęć wychowania fizycznego na powietrzu. Z urządzeń korzysta mnóstwo dzieci. Realizacja udała się dzięki pomocy Rady Rodziców, która sfinalizowała zakup i montaż.

W 2000 r. wprowadzono kolejną nowelizację Karty Nauczyciela. Nowością dla nauczycieli było wprowadzenie awansów zawodowych. W kwietniu 2000 r. status zawodowy nauczycieli przestawiał się następująco: 6 stażystów, 20 kontraktowych, 47 mianowanych. Wielu nauczycieli rozpoczęło staże na wyższe stopnie awansu zawodowego, w tym na stopień nauczyciela dyplomowanego. Obecnie na 45 nauczycieli jest: 2 stażystów, 8 kontraktowych, 24 mianowanych i 11 dyplomowanych.

 W 2001 roku szkoła wzbogaciła się o sprzęt turystyczny – 11 namiotów trzyosobowych, które bardzo często są wykorzystywane do organizacji biwaków klasowych, jako tanich imprez turystycznych. Zakupiono przenośny sprzęt nagłaśniający niezbędny przy organizacji imprez i uroczystości szkolnych w plenerze. Ponieważ w szkole realizowane jest wychowanie komunikacyjne, stąd postarano się o przenośny zestaw znaków drogowych do urządzenia „miasteczka ruchu drogowego”. Przeprowadzono remont rynien na łączniku i sali gimnastycznej.

Rok 2001/2002 to trzeci rok wdrażania reformy, stąd w szkole są już tylko klasy I-VI. W 30 oddziałach uczy się 732 dzieci i wszystkie mają zajęcia w budynku PSP, przy czym klasy I-III nadal uczą się na dwie zmiany. W szkole stosowany jest Wewnątrzszkolny System Oceniania, który wprowadził ocenę opisową dla uczniów klas I-III. Realizowane są programy z zakresu edukacji ekologicznej i przyrodniczej, europejskiej, turystycznej, wychowania do życia w rodzinie, prowadzone są różne zajęcia dla uczniów ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi. Od tego też roku rozpoczynają się zewnętrzne sprawdziany po klasie VI. Pierwszy próbny zewnętrzny sprawdzian organizowany przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną we Wrocławiu odbył się w 2 październiku 2001 r., a potem kolejno w kwietniu 2002 r., 2003 r., 2004 r. przeprowadzono ogólnopolskie sprawdziany zewnętrzne. Prace uczniów sprawdzane są przez zewnętrznych odpowiednio przeszkolonych egzaminatorów. Szkoła nasza jako jedyna szkoła podstawowa w okręgu dolnośląsko-opolskim została wybrana po sprawdzianie w 2002 r. do szczegółowej analizy wyników przez OKE we Wrocławiu. Wyniki były  wyższe od średnich wyników w okręgu i województwie, ogólnie były dobre z  czego szkoła jest zadowolona.

 W 2002 r. ze względu na bezpieczeństwo zamontowane zostały przeciwśniegowe  płotki na dachu szkoły,  a w 2003 r. przeprowadzono remont ściany szczytowej sali gimnastycznej. Przez wszystkie kolejne lata prowadzone były prace malarskie pomieszczeń szkolnych  zgodnie z  najważniejszymi potrzebami.

W lutym 2004 roku szkoła zgłosiła wniosek o nową pracownie komputerową w ramach programu MENiS „Pracownie komputerowe w szkole podstawowej”, gdyż dotychczasowa utworzona w 1997 r. przestała spełniać swoją funkcję, stała się przestarzałą. Pomieszczenie na nową pracownię zostało przygotowane przy pomocy nauczycieli i rodziców. Obecnie szkoła posiada nowoczesną pracownię komputerową. Klasy V-VI mają w niej zajęcia z informatyki, a także odbywają się tam zajęcia kół informatycznego i redakcyjnego. W czasie wakacji został przeprowadzony remont gzymsów i wymieniono rynny wokół całego budynku szkoły.

Przez 50 lat zewnętrzny wizerunek budynku szkoły niewiele się zmienił. Jednak  pomieszczenia znajdujące się wewnątrz budynku  znacznie zmieniły się. 

Obecnie w szkole znajdują się następujące pracownie zajęć edukacyjnych i gabinety:

• 6 pracowni nauczania początkowego, 

• 3 pracownie języka polskiego,

• 3 pracownie matematyki,

• 1 pracownia języka niemieckiego,

• 1 pracownia języka angielskiego,

• 1 pracownia historii,

• 2 pracownie przyrody,     

• 1 pracownia muzyki,

• 2 pracownie informatyczne,

• 1 pracownia religii,

• 1 pracownia techniki,

• 1 sala gimnastyczna,

• 1 biblioteka z czytelnią,

• 1 świetlica ze stołówką,

• 1 gabinet pielęgniarki szkolnej,

• 1 gabinet pedagoga szkolnego,

• 1 gabinet do zajęć korekcyjnych,

• zielona sala gimnastyczna.

Przez wszystkie lata od 1954 r. do 2004 r. szkoła przeszła wiele przemian w zakresie: organizacji, zarządzania, pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Przez ten okres zmieniały się stany liczbowe uczniów, oddziałów i nauczycieli. Przedstawia je poniższa tabela:

Maria Andrzejewska